Het Plan toekomstbestendig Oosterdel is in de afgelopen jaren tot stand gekomen na onderzoek van een team van ecologen, landschapsarchitecten en ingenieurs en met inbreng van inwoners, huurders van eilanden en andere betrokkenen. Het Oosterdelgebied is het laatste deel dat over is van duizenden tuinbouwakkers, en nu nog 251 akkers groot. Helaas is bijna 30% van de oevers beschadigd, waardoor de eilanden langzaam kleiner worden.
Oeverafkalving stoppen en verbeteren waterkwaliteit
Meer dan 20 kilometer oever wordt hersteld op een manier zodat de afkalving stopt. Daartoe zijn verschillende oeverprofielen ontworpen. Zo zijn er zones gedefinieerd met het hoofdaccent cultuur en zones met het hoofdaccent natuur. Cultuurzones zijn delen van het gebied waar oeverprofielen en voorbeeldeilanden worden teruggebracht naar 'hoe het vroeger was en werd gebruikt'. Deze eilanden liggen zoveel mogelijk langs de vaarroute van de rondvaarboot van Museum Broekerveiling.
Natuurzones zijn delen van het gebied waar oeverprofielen zijn ontworpen om zoveel mogelijk bij te dragen aan de waterkwaliteit en natuur. Hoogheemraad Jos Beemsterboer: "Het water in- en rondom het Oosterdelgebied heeft de potentie om helder te worden en meer bij te dragen aan de biodiversiteit. De maatregelen die hiervoor nodig zijn, dragen ook bij aan het behoud van het Oosterdelgebied. Dat maakt dit een unieke samenwerking."
Om de waterkwaliteit te verbeteren zijn, naast herstel van de oevers, nog meer maatregelen nodig. Zoals meer riet laten staan aan de oevers en de aanleg van zogenoemde 'vissenbossen' met daarachter rietlanden. Daarmee ontstaan betere leefomstandigheden voor natuurlijke vijanden van de rivierkreeft, zoals de snoek.
Beleven van cultuurhistorie, landschap en natuur
'Cultuurlandschap, daar moet je in werken om het in cultuur te houden' is een uitgangspunt in het plan. Onmisbaar in het behoud van het gebied is Stichting Veldzorg Oosterdel, met de inzet van vele vrijwilligers. De verhuurde akkers en betrokkenheid van adoptanten en sponsors draagt daar net zo aan bij. Wethouder Nils Langedijk benadrukt het belang van het behoud van dit bijzondere gebied: "Voor het herstel van meer dan 20 kilometer oevers hebben we, naast maatregelen, ook inzet van vele mensen nodig. In samenwerking met professionals, huurders, inwoners en vrijwilligers kunnen we het Oosterdelgebied voor de toekomst behouden. Zodat we nog lang kunnen genieten van deze parel."
Beleefbaarheid van het cultuurhistorische landschap en de natuur kan leiden tot nog meer waardering, betrokkenheid en daardoor bescherming van het gebied. De voorbeeldeilanden dragen hier aan bij. Ook is er een wens om het natuurwandelpad op de dijk (Eerstelingenpad) aan de noordzijde door het Oosterdelgebied te trekken en daardoor een rondje Oosterdel mogelijk te maken. In gesprek met omwonenden zal verkend worden op welke manier dit mogelijk gemaakt kan worden.
De gemeente en HHNK betalen gezamenlijk voor de uitvoering van maatregelen in het gebied die gericht zijn op herstel van de oevers en op het verbeteren van de waterkwaliteit. Om verstandig om te gaan met het beschikbare budget is bepaald dat het herstellen van de oevers en de maatregelen voor waterkwaliteit een hogere prioriteit hebben dan het aanleggen van wandelpaden.
Achtergrond
Op 14 december 2022 ondertekenden gemeente Dijk en Waard, Staatsbosbeheer, Stichting Veldzorg Oosterdel, Museum Broekerveiling en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier een samenwerkingsovereenkomst. Hierin spraken partijen af een Plan toekomstbestendig Oosterdel op te stellen. Het plan is in samenwerking met bovengenoemde partners uitgewerkt door de landschapsarchitecten van Smartland, ecologen van OAK en ingenieurs van Movares. Inwoners, huurders van eilanden en andere geïnteresseerden hebben tijdens een meedenkavond (2023) en inloopavond (2024) meegedacht over het plan.
10.0 ℃
